ادبیات نظری و پیشینه پژوهشی فساد اداری (فصل دوم پایان نامه)
2 - 1 ) مقدمه
فساد اداری از جمله پدیده های مذموم است که متاسفانه در اکثر کشورهای دنیا از جمله ایران رواج دارد . اگر چه نوع شکل ، میزان و گستردگی آن در کشور متفاوت است ولی اثرات منفی آن موجب هدر رفتن منابع مالی ، کاهش اثر بخشی دولت ها در هدایت امور و سلب اعتماد مردم نسبت به حکومتها می گردد . متاسفانه امروزه فساد اداری ، گریبانگیر بیشتر سازمانهای اداری و اجرایی کشورهای در حال توسعه می باشد و آفات آن بازتاب عمیقی پیدا کرده است . آن هم در حالی که جهان قرن بیستم را با فراز و نشیب های عدیده پشت سر گذاشته و به قرن بیست و یکم یا هزاره سوم وارد شده است .
اگر بخواهیم به علل و عوامل رواج فساد اشاره کنیم باید گفت ، اقتصادهای از بالا هدایت شده یکی از پایه های پرورش رشوه خواری و فساد مالی است . همچنین اگر مدیران قدرت فراوان داشته باشند و در عین حال فقیر باشند تمایل به فساد مالی تشدید می شود برای مبارزه با فساد چه می توان کرد ؟ با اصلاح ساختارهای سازمانی و قوانین این امکان وجود دارد که تعادل بین منافع و ضررهای ناشی از رفتار مبتنی بر فساد را جرح و تعدیل کرد اطلاعات ساختاری در حوزه هایی چون مالیات ، قوانین معاملات خصوصی و توسعه پروژه های زیر بنایی تحت مسئولیت دولت ، ضروری است اطلاعات نهادی برای افزایش شفافیت و پاسخگویی بخش دولتی و کمک به سازمانهای مستقل ضرورت دارد و دولتها باید در این راستا در ایجاد ساختارهای نهادی مورد نیاز رشد عادلا نه تردید نکنند .
در این فصل ابتدا به تعریف فساد اداری ، انواع فساد اداری ، علل بروز آن وسپس به تاریخچه فساد اداری در ایران و جهان و راهکارهای مبارزه با این پدیده میپردازیم وو در نهایت پیشینه تحقیق را بیان میداریم .
2 - 2 ) تعریف فساد اداری
فساد اداری ، جرمی است که معمولاً با سوء استفاده از قدرت همراه است . بر اساس تئوری فرصت جرم1 هدف از به دست گرفتن قدرت اساسی این است که فرصتهای اساسی را جهت ارتکاب جرمهای سودآور تأمین نماید که این فرض را که « قدرت فاسد است » اعتبار میبخشد . به این لحاظ فساد اداری میتواند از طرف رهبران سیاسی و مدیران عالی رتبه دولت ، کارمندان مشاغل در نظام اداری و یا شاغلین در بخش خصوصی و شهروندان غیرشاغل نیز رخ دهد ( حبیبی ، 1375 ، ص . 24 ).
ریشه « فساد اداری » در لغت به معنای « شکستن » 1 است . فساد در اصطلاح ؛ بیرون رفتن از حد اعتدال است که با سوء استفاده از امکانات و منابع عمومی در جهت کسب منافع شخصی تبلور می یابد ( ربیعی ، 1383 ، ص29 ).
در فرهنگ معین ، فساد به معنی تباهی ، خرابی ، آشوب ، بد کاری ، ظلم و ... آمده است ( معین ، 1381 ).
فساد پدیده ای بسیار گسترده تر کلاه برداری